Ik geloofde ooit in de maakbaarheid van de wereld. In het groeien van al wat je aandacht geeft. Maar geluk kan je niet altijd creëren, soms gaat het leven gewoon zijn gang en jij moet volgen. Mijn energie is op, mijn verdriet niet. Ik geloof meer in de zinnen die Manu Keirse publiceerde: ‘ik geloof niet meer in rouwverwerking, hooguit kan je ermee leren leven.’ Ik accepteer steeds meer dat verdriet, rauwe pijn en tranen een deel zijn van mijn leven. Dat het leven onvolmaakt is, net zoals ik. En dat ik altijd grote delen zal missen.

Als ik moet omschrijven hoe ik me nu voel, dan is het grootste kenmerk onrust. Ik heb het gevoel altijd op mijn hoede te zijn, steeds bewust van een leegte. En hoe hard ik ook probeer, die leegte krijg ik niet gevuld. Ik merk dat ik meer eet, meer snoep, dat ik teveel een sigaretje opsteek… maar de honger wordt nooit gestild. Ik voel de onrust in mijn maag, terwijl het verdriet op mijn schouders zit.

Ik merk dat ik in beweging moet blijven, zowel fysiek als mentaal want dat ik anders ten onder ga. Die beweging is niet altijd voorwaarts, het is gewoon een beweging tout court. Soms gaat het achteruit en soms in cirkels.

En dus sleur ik mezelf mee op een uitstap met de kinderen, maak ik lijstjes van huishoudelijke taken die echt gedaan moeten worden en geef ik mezelf doelstellingen. En dan blijft mijn lijf krakend in beweging.

Al honderden keren vertelde ik mijn verhaal, nog duizenden keren te gaan. Ik ben dankbaar voor elk luisterend oor, elkeen die zonder oordeel, zonder oplossing er gewoon is. De ene keer is het verdriet dat in mijn hoofd speelt, de andere keer schuldgevoel, heel af en toe steekt boosheid de kop op … het maakt niet uit. Want dan blijft mijn hoofd in beweging.

En dan denk ik aan al die anderen, anderen die stil verdriet met zich meedragen. Anderen waar de maakbaarheid van het leven zelfs nooit een mogelijkheid was. Mensen ver en dichtbij die op de vlucht zijn en dit gevoel al zo oneindig lang dragen. En dan kijk ik vol bewondering naar hun beweging. Hoe ze de kracht vinden. Een vriendin van me ging naar Rwanda en zei: ‘ iedereen heeft daar een gat in zijn hart.’ Een land vol onrustige magen en dragende schouders. En toch beweegt het.

Zo veel mensen, zoveel beweging.

Langzaam maar zeker strekt de dag
zijn zebrahals naar de roodkoperen zon.
Wind woelt door het natte groene haar van stadsplantsoenen,
ontrolt een hardblauwe vlag boven de daken.
Wie dit ziet heeft de nacht overleefd
of hij wil of niet.
(Uit verzamelde gedichten van Hanny Michaelis.)

Nele – geschreven 1 jaar en 11 maanden na die verschrikkelijke 8ste september 2015