Maand: februari 2016

5 jaar geleden

.Reading time 2 minutes.

28 februari – 5 jaar geleden

6u50 – Tas en ik zetten Tuurke veel te vroeg in de ochtend af bij de jarige Lot
9u21 – we kunnen Louiseke in ons armen nemen
16u30 – Tas haalt Tuur op in de crèche
17u00 – de mannen halen de vrouwen op in het ziekenhuis
17u30 – we zijn alle vier thuis – compleet

In het ziekenhuis blijven? Geen sprake van. Als we gezond zijn en alles is vlot verlopen dan splitsen we ons op deze belangrijke dag in ons leven niet op. We horen samen wij vieren. Vanaf dan hadden we het er altijd moeilijk mee. Veel te stil in huis als de kinderen eens uit logeren waren. Veel te leeg in huis als Tas ergens lange tijd moest zijn. Wat zouden ze nu aan het doen zijn? Als ik eens ergens anders was.

nu – 5 jaar later

Niets is nog compleet.
Alles gebroken.

En toch! Tuur had een hele tocht met opdrachten klaar voor zijn zus. De pijlen getekend samen met de buurjongen, laaaang op voorhand. Louise maakte haar eigen kroon en genoot van de aandacht en zelfgemaakte Elzataart.

De zon scheen, net zoals 5 jaar geleden. Lachende gezichten, stoere jongens en giechelend prinsessenmeisjes.

Tas, de volgende verjaardag is die van jou! Tuur heeft al plannen voor een feestje. Al moet het een saai feest worden zegt hij, want …

… we zijn niet compleet.
… we zijn gebroken.

Nele – geschreven op een extra dag 5 maanden en 21 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

IMG_20160228_094501
Louise 5 jaar

 

 

 

vandaag was ik alleen maar zonder

.Reading time 2 minutes.

vandaag was een dag zonder smaak
vandaag was een dag zonder lach
vandaag was een dag zonder knuffel
vandaag was een dag zonder relax
vandaag was een dag zonder zin

vandaag was een dag zonder Tas

Vandaag was mijn dag niet. ‘Dat is normaal zeker’ hoor ik ze zeggen. Je mag best nog wel zo’n dag hebben. Een dag zonder zin, een dag zonder betekenis.

Ik heb er veel, heel veel van die dagen.
Dan voel ik me eindeloos alleen.
Dan doe ik alsof. Alsof het me interesseert, alsof het wel gaat …
Want ik denk dat het voor mijn omgeving te zwaar is om te merken dat het niet beter gaat.

Dan ben ik weer verder weg van Tas en kan ik mijn tranen niet verbergen.
Dan word ik wakker en hoop dat de dag snel voorbij zal zijn.
Pijn in mijn schouders, onrust in mijn maag, een hart dat stilstaat.

En ik weet wel, als ik naar de wereld kijk dat het voor heel velen nog veel erger is.
Hoe zij dit doen? Ik kan me er geen voorstelling van maken.

Nele – geschreven 5 maanden en 18 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

Vreemd – die stilte om me heen
vroeger was ik zo graag alleen
hoe komt het dat ik nu
de dingen anders zie
vreemd – die stilte om me heen

er staat een kamertje leeg
heel diep in mijn hart
het staat er nu te huur
’t is een kamer zonder vuur
een speeltuin met een bordje
verboden te stoeien
een dooie boom waaraan
geen appeltjes willen groeien

in de grote mensenwereld
staat daarvoor een woord
dat eigenlijk wil zeggen
‘ van binnen ga ik dood’
’t is een woord dat ik niet ken
maar ’t is dezelfde pijn
van als je in één keer
duizendmaal wil zeggen

Vreemd – die stilte om me heen
vroeger was ik zo graag alleen
hoe komt het dat ik nu
de dingen anders zie
vreemd – die stilte om me heen

uit Peter Pan gezongen door Els Olaerts – 1985

Eén leven is genoeg

.Reading time 2 minutes.

Er was een tijd waarin ik snel leefde. Honderd levens wou ik leven. Eentje vol reizen en uitstappen. Eentje vol carrière en werken. Eentje vol culinair plezier en ontdekkingen van toprestaurantjes. Eentje vol vrienden en massa’s ontmoetingen. Eentje als de perfecte moeder en huisvrouw. Eentje als schrijver, eentje als muzikant, eentje als …

Nu wil ik traag leven. Eén leven is genoeg. Eentje met Tas aan mijn zij. Wakker worden en samen ontbijten.  Samen verwonderd kijken naar de krokussen die al weer open staan en de tulpen die hun kopjes tonen. Lachen om een mop van je zoon die eigenlijk niet grappig is. Een geweldige uitstap plannen gewoon naar het zwembad in de buurt. Genieten van de ander zijn complimentje op het eten. Discussiëren over wie morgen de kinderen van school gaat halen.  Trots nagenieten van je zoon die zomaar fietst op 2 wielen. Lang nababbelen over de eerste stappen van je dochter. De televisie op pauze zetten voor ‘thuis’ terwijl de ander nog snel eens gaat kijken bij de kindjes. Even roddelen en hetzelfde denken.

Ik verstond het vroeger niet dat mensen op restaurant samen gingen uiteten en dan bijna niets te vertellen hebben tegen elkaar. Tas en ik, we waren er bijna. Gewoon genieten van elkaars gezelschap zonder woorden. Gewoon zijn.

Het is niet meer belangrijk in welk restaurant ik ga eten, maar wel met wie. Het is niet meer belangrijk wat ik zeg, maar wel wat ik hoorde en of zij  me hoorden. Het is niet meer belangrijk waar ik op reis ga, maar hoe ik het beleef. Het is niet meer belangrijk wie ik ontmoet maar wel dat de ontmoeting kleeft.

Ik wil maar één leven meer. Een doodgewoon leven. Eéntje zonder dood.

Nele – geschreven 5 maanden en 16 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

Enjoy the little things.
Because one day you’ll look back and realize
they were the big things.

524912_4142528121290_1711374310_n

CIMG2414

DSC02201

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

mijn titel

.Reading time 4 minutes.

Schrijftherapie voor rouwenden, ik las er een heel mooi artikel over. In Nederland is er een groepje vrouwen die samenkomen om te schrijven. Jonge moeders die hun echtgenoot verloren. Samen schrijven ze elk apart hun verdriet, hun hoop, hun angsten op. Nadien delen ze hun schrijfsels met elkaar. Gewoon aan de keukentafel of in de tuin, tussen de groenten bij mooi weer. Het lijkt me mooi. Ze mogen ook ‘troepschrijven’, niet mooi, niet voor publicatie vatbaar. Prachtig woord: ‘troepschrijven’, ik doe het ook, dan druk ik gewoon nooit op publiceren.

Het is een manier om je gedachten te ordenen, om niet te piekeren en om gevoelens te delen. ‘De pen brengt rust in de rouw’ heet het artikel. Want, zo staat er: schrijven dwingt iemand zijn gedachten op een rij te zetten, om de kluwen van gevoelens te ontwarren en met nieuwe ogen naar een gebeurtenis te kijken. En dat is het exact, iets doen met die kluwen van gevoelens.

Mijn tempo van schrijven ligt hoog. Zal ik dit volhouden? Dat weet ik niet. Moet dat? Geen idee. Ik laat het gewoon komen.

Het vraagt niet veel inspanning van me. Dat schrijven. Ik schrijf niets in het klad, maar direct van buik naar hoofd naar handen. De woorden komen vanzelf, de betekenis erachter zie ik zelf soms pas later.

De titel van mijn blog ‘Overspoeld worden’ staat voor de angst die naar mijn keel grijpt als ik denk dat ik dit leven zonder Tas verder moet zetten. Het staat voor de tijd die verdergaat, terwijl ik eindeloos op pauze duw. Het staat voor het bodemloze verdriet als ik denk aan de kansen die Tas mist en de kinderen die hem nooit echt levend zullen leren kennen. Het staat voor de wanhoop als ik denk aan de laatste minuut in zijn leven die – ook al denken sommigen dat hij het niet zal beseft hebben – waanzin moet geweest zijn. Het staat voor de tranen die ik vaak niet kan bedwingen als ik denk aan al die anderen die hem missen. Het staat voor de knoop in mijn maag en de pijn in mijn schouders. Het staat voor de oneerlijkheid van het lot.

De ondertitel van mijn blog – veel en veel kleiner – is ‘hoe verder leven zonder jou’. Die titel staat voor voorzichtig hopen op een toekomst. In de eerste plaats voor de kinderen. Het staat voor intenser leven en dus ook intens geluk en dankbaar zijn. In de eerste plaats door mijn kinderen. Het staat voor opnieuw zoeken naar een relatie met Tas, een ander soort relatie, maar even intens. Het staat voor verder leven omdat ik geen keus heb.

Sommigen zouden beweren dat misschien, heel misschien de titel en de ondertitel van plaats kunnenveranderen. Ik weet het niet. Ik hoop het niet. Of ik hoop het wel. Die gedachten zijn duidelijk nog lang niet geordend.

Nele – 5 maanden en 14 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

Afbeelding72

 

Rusteloos

.Reading time 1 minute.

Symbolen … we hebben er nooit genoeg.

We schilderden stenen voor papa, we planten een boom en onder een kleine serre vergeet-me-nietjes. We lezen boeken en boekjes, we vinden spreuken en verhalen. We zoeken naar wat overblijft. We hebben dozen en muren vol herinneringen. We luisteren naar muziek en kijken filmpjes waar papa op staat. We maken tekeningen en schrijven teksten. We droogden de zaadjes uit zijn zonnebloemen en eren al zijn werk.

Maar het is nooit genoeg.

Dolend door het huis, eeuwig wachtend op zijn terugkeer.
Onverzadigbaar gevoel, wachtend op zijn omhelzing.
Zoals de wind raast door de kruinen van de bomen, zo voelt de honger naar hem.

We zoeken zijn stem, zijn geur en zijn lijf.
We willen hem voelen, horen, ruiken, zien en liefhebben.

Al die symbolen. Maar nooit genoeg.

Alles wat ik voor hem voel is
met woorden onuitspreekbaar.
Alles wat hij aan me gaf
blijkt met woorden nauwelijks raakbaar.

Al zijn liefde blijft in mij…
eeuwig onvervangbaar.
Waar ik ben daar woont hij
heel diep in mijn hart.

Nele – geschreven 8 maanden en 13 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

Op zoek naar een toverheks

.Reading time 2 minutes.

Louise en Tuur komen ’s middags thuis eten. Een rustpauze in hun moedig bestaan van elke dag naar school. Soms samen met mij, 2 dagen in de week met Lies.

Ik hou van die middagen samen aan tafel. Rustig, relaxed, … babbelen. Tijd voor elkaar.

Het gesprek vandaag aan tafel: ‘Mama ken jij een toverheks?’ ‘Nee, Tuur ik ken er geen, jij wel?’ ‘Nee’. ‘Ik ook niet’ zegt Louise. Spijtig, we vinden het alle drie spijtig. Zou een toverheks alles weer kunnen fixen? Vast wel. Ik vermoed dat een fee te lief is en een elfje te weinig krachten heeft in hun ogen. Tuur wil zijn grote angsten (en geloof me die zijn er) opzij zetten en zelfs in een donker, griezelig bos op zoek gaan naar die toverheks.

Ze spreken veel in magische termen, mijn twee schatten. Ik wou dat ik drie wensen mocht doen (gelukkig het zijn er altijd drie). Dat papa terugkomt voor altijd, dat ik voor altijd bij mama mag zijn en de derde dat ik voor altijd bij mijn zus/broer mag zijn. (Afhankelijk van wie de wensen uitspreekt.)

We hebben de vanzelfsprekendheid dat we altijd samen kunnen zijn verloren. En af en toe slaat de twijfel toe. Wat als er nog met één van ons? Dat … dat kunnen we niet aan. Geen één van ons. We hebben het wel geregeld. Tuur en Louise wisten zich geen raad. Hoe moet het met ons als mama ook sterft? Het feit dat dit praktisch geregeld is en vastgelegd bij de notaris geeft hen gemoedsrust. En mezelf ook. Mijn kinderen kunnen jullie piekfijn uitleggen wat een notaris is, wie de onze is en wat er gebeurd als mama zou sterven.

Griezelig? Nee hoor. Wij drieën, wij kunnen zelfs een toverheks aan. Als we maar wisten waar we die konden vinden. Weet je er ééntje wonen? Stuur dan haar adres maar door.

Nele – geschreven 5 maanden en 11 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

witch
Toverheks waar ben je?

mag ik nog één keertje …

.Reading time 3 minutes.

Mag ik nog één keertje dicht bij je zijn?
Mag ik nog één keertje je lippen kussen?
Mag ik nog één keertje in je armen liggen?
Mag ik nog één keertje horen dat je van me hield?

Tas zei voor hij naar zijn werk vertrok dat we ’s avonds nog eens moesten babbelen. Toen kuste hij me en vertrok door de voordeur. Dat had hij me beloofd, vanavond gaan we babbelen. En we wisten alle twee als babbelen niet zou lukken dat we elkaar dan tenminste nog zouden kunnen vastpakken. En toen kwam hij nooit meer terug.

Dat vind ik het zwaarst, geen afscheid genomen!

Vorige week kwam aan de schoolpoort een vriendinnetje van Louise naar me toen. Het meisje, net geen 5, vertelde dat Louise het niet fijn vind dat ze haar papa niet meer kan zien na zijn dood. Dat slimme meisje (alle vijfjarigen zijn slim!) wees me erop dat ik een foto had moeten nemen. (Die heb ik, ergens ver weg.) Ik antwoordde wat overdonderd dat ze toch een foto van Tas in de klas hebben. Dat vond ze een ok antwoord. Maar mijn dochter was niet zo snel tevreden. Zo geen foto, een foto van papa die dood is!

Louise en Tuur hebben geen afscheid kunnen nemen. Ik heb ze de aanblik op hun papa willen besparen en heb ook voor de rest van de wereld de kist gesloten. Mijn lieve Tas … hij was niet mooi meer. Achteraf zei iemand dat ik hen ook een arm had kunnen tonen, of een hand,… Ik heb het niet gedaan en twijfel vaak over mijn beslissing.

Afscheid nemen …het is zo belangrijk. Ik heb geen afscheid genomen van mijn mama, ook al wist iedereen dat ze stervende was. Ik was er niet toen ze stierf.

Ik heb wel afscheid genomen van mijn vader en waakte bij hem toen hij al in coma lag. De nacht toen hij stierf was hij niet alleen. Ik lag echter bij Tas, thuis in bed. Uitgeput en zwanger van Louiseke.

Afscheid nemen… ik heb het gevoel dat ik het nooit goed gedaan heb. Kon ik nog maar even … Ik geef de wereld om nog even … Wij, samen met de kinderen.

Nele – geschreven 5 maanden en 10 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

ons trouwfeest
mag ik je nog één keer kussen?

 

piekeren kan je leren

.Reading time 3 minutes.

Follow my blog with Bloglovin

Ik las  – in het boek ‘ze zeggen dat het overgaat’ – dat onderzoekers vaststellen dat het uiten van pijnlijke emoties bij een rouwproces weinig verschil uitmaakt op vlak van vermindering van rouwreacties of de impact op de gezondheid. Integendeel bij traumaonderzoek (Universiteit van Amsterdam) bleek zelfs dat het uiten van emoties net na een schokkende gebeurtenis juist stress veroorzaken.

Ik kon er me wel wat bij voorstellen. Ik geloof graag dat ik van nature positief ingesteld ben. Maar positief toekomstgericht denken rijmt niet meer met het gevoel geen toekomst te hebben. Ik weet het wel: piekeren kan je leren. Wie veel piekert wordt steeds beter in piekeren, daar ben ik zeker van. Ik hoor mezelf nog tegen dierbaren – die het moeilijk hebben – zeggen: ‘Herpak je alsjeblief. Blijf niet bij de pakken zitten en doorbreek de cirkel.’ Nu schaam ik me. Want het lijkt geen keuze te zijn. Zelfs als ik zou willen dan kan ik niet anders dan de pijn voelen. Ik kan niet anders dan elke dag opnieuw het van de daken schreeuwen ‘Hij is dood’

Laatst stak ik een kaarsje aan met een lucifer en het brak. Plots herinnerde ik me een trucje dat Tas deed met een lucifer. En ik stond te grienen omdat ik niet wist hoe de truc werkt. Tas deed het af en toe voor de kinderen en genoot elke keer weer van hun reacties. Ik kan dan de tranen niet tegenhouden, het gevoel niet wegduwen. En dan moet ik dit gevoel delen. Ik vertel het aan mijn zus, aan de buurvrouw die langskomt, mijn lunchdate of aan elke persoon die het maar wil horen. 90% van mijn tijd denk ik aan Tas, praat ik met of over Tas.

Toen ik – na enkele dagen – verder las, las ik dat het toch goed was om diep verdriet te uiten als het door de omgeving erkend, ontvangen en gedragen wordt. Ik worstel met gevoelens en gedachten en probeer ze hanteerbaarder te krijgen. Het lukt me veel beter als ik mijn gedachten op een rijtje kan zetten in een gesprek of op een blog.

Het lukt me veel beter als ik me gedragen voel, als ik merk dat anderen er zijn. Een reactie op een bericht, een duimpje omhoog, een knikje aan de schoolpoort, een briefje in de brievenbus, een bezoekje,…

Vooruit kijken vind ik angstaanjagend en in het verleden kijken doet veel pijn. Maar als ik naast me kijk zie ik al die vrienden. Het voelt goed om dat te zien.

Nele – 5 maanden en 8 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

40 geworden

.Reading time 2 minutes.
Afbeelding12 (2)
feesten met Tas

Tas, liefje,

Ondertussen 40 geworden. Eigenlijk niet zo erg! 39 zijn was erger. Toch, verjaren, terwijl jij nooit meer ouder mag worden…

Jij en ik we hadden het erover gehad. Laten we 40 nog eens vieren met een echte vette fuif. Met dansen en uit de bol gaan en vergeten wat we willen vergeten. Fuiven zag ik niet zitten, Tas, maar vieren wel.

En dus stak ik een feestje in elkaar. Eentje op een fijne locatie, met live jazzmuziek van schitterende muzikanten en vooral met warme mensen. Samen dronken we een glas of eentje meer. Je zou het een fijne avond gevonden hebben.

Ik vierde m’n verjaardag, maar nog duizend dingen meer.
Ik vierde dat ik vrienden heb, die naar me luisteren al is het voor de honderdste keer.
Ik vierde dat ik een zusje heb, die ziet en naast me staat.
Ik vierde dat er muziek is in het leven, al doet ze soms wat pijn.
Ik vierde samen en heel af en toe alleen.
Ik vierde dat ik vieren mag ook zonder jou aan mijn zij.
Nele – 5 maanden en 5 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015
’n dag zonder jou is een tuin zonder bloemen
een dag zonder jou kun je geen dag meer noemen
een dag zonder jou is een dag zonder licht
en dáárom is zo’n dag geen gezichthet huis is leeg en koud als ik je stem niet hoor
de tafels, stoelen en het bed het stelt geen moer meer voor
een boom zonder takken ’n hemel zonder blauw
m’n lief – dat is een dag zonder jou

Toon Hermans

mijn vingerafdruk

.Reading time 3 minutes.

‘Vingerafdruk van verdriet’ niet voor niets de titel van het bekende boekje over rouwen van Manu Keirse. Ik kreeg het vijf jaar geleden van een vriendin en nu nog eens.. Logisch. Want het is niet alleen anders van persoon tot persoon, maar ook anders in de tijd.

Ik heb niet het gevoel dat ik een keuze heb, ik onderga. Verdriet komt en gaat, verschilt van uur tot uur. Leven wordt overleven van dag tot dag. Vraag me dus niet de weg uit te stippelen, want ik heb de kaart verloren. Probeer me ook niet te leiden want ik kan niet meer volgen. Probeer gewoon naast me te staan. In die diepe, zwarte, ijskoude put.

Als je naast me kan staan, kan ik misschien ook blijven staan. Dan kan ik hier op de bodem van die put overleven. Dan kan ik telkens als ik door de knieën ga recht krabbelen omdat ik weet dat daar armen zijn die me zullen ondersteunen.

Ik weet dat het daar op de bodem, de moeilijkste plek van allemaal is. Je weet niet wat je er zal aantreffen. Schuldgevoel, angst, verdriet, voorzichtige stappen om te proberen leven … Ik kan het je ook niet voorspellen. Ik weet zelf niet wat ik er binnen een uur zal aantreffen.

Naast mijn vingerafdruk staan er nog twee kleinere. Ook Tuur en Louise kunnen niet voorspellen (en soms ook niet uiten) welk gevoel hun wanneer zal overweldigen. Het overvalt hen by suprice. Tuur wordt er angstig van en zoekt krampachtig naar de controle. Louise kan niet stoppen met huilen als het gevoel van gemis het overneemt. Ik probeer dan naast hen te staan in hun diepte.

Dank je wel om ons niet op te monteren als we radeloos de bodem raken, maar te erkennen dat het verschrikkelijk is. De pijn is de erkenning van zijn bestaan. Dank je wel om die even te laten zoals hij is. Het is onze verbondenheid met Tas.

Gewoon naast ons staan in onze gebrokenheid, dat is niet gewoon dat is absoluut buitengewoon. Dank je wel aan iedereen die – al is het maar voor even – naast ons wil staan.

Nele – 5 maanden en 5 dagen na die verschrikkelijke 8ste september 2015

 

fingerprint